Wednesday, March 21, 2007


Βλογιοπυραμίς

Άντε να γλιτώσεις...
Μικρό κινηματογραφικό διάλειμμα

Όταν μου ζητείται να αναφέρω τις αγαπημένες μου ταινίες αισθάνομαι ακριβώς όπως όταν προσπαθώ ματαίως να ανακαλέσω από την δαιδαλώδη, ασθενική και ακατάστατη μνήμη μου έστω ένα από τα εκατοντάδες ανέκδοτα που γνωρίζω.
Αγαπώ πολύ τον –καλό(!;) κινηματογράφο και είμαι πάντα πρόθυμος να δω μια νέα ή παλιά ταινία που υποψιάζομαι ότι κάτι έχει να πει.
Για ν’ αποτινάξω από τη σκέψη μου το βάρος της επιλογής ‘ΤΩΝ αγαπημένων’ ταινιών, θα παραθέσω απλά ταινίες που μου έρχονται σχετικά εύκολα στη μνήμη και με εντυπωσίασαν ή με συνεπήραν, αφήνοντας μου μία διαρκή επίγευση και δίνοντας αφορμές για σκέψεις και συζητήσεις. Δεν θεωρώ τις παρακάτω ταινίες αυτές ως τις πλέον αγαπημένες, και σε καμμία περίπτωση ως ταινίες-ορόσημο για την τέχνη του κινηματογράφου. Η διάταξη τους είναι τυχαία.


Το στοιχείο του εγκλήματος (Forbrydelsens element, Lars von Trier, 1984)
Ο πολυδιάστατος Trier, πρωτού μας ζαλίσει με το δόγμα του, έφτιαξε αυτό το αριστούργημα, που αποδεικνείει πόσο μεγάλος μαΐστωρ μπορεί να είναι όταν δεν καταπιάνεται με αριστοτεχνικές μετριότητες όπως το Ντόγκβιλ και το Μαντερλέι.

Seven (David Fincher, 1995)
Το εμπορικό σινεμά στα καλύτερα του, απαράμιλλο στο είδος του. Ας τα βλέπουν οι μη εμπορικοί, μπας και βάλουν μυαλό.

Last night (Don Mckellar, 1998)
Ή πως με ελάχιστα χρήματα μπορεί να γίνει μια πολύ καλή ταινία. Ας τα βλέπουν οι ελληνάρες σκηνοθεταράδες που κλαίγονται για το νο μπάτζετ.

Les Triplettes de Belleville (Sylvain Chomet, 2003)
Κινούμενα σχέδια, γλυκύτατη και ανθρώπινη ταινία. Είδες μαέστρο μου; Δεν θέλει και πολλά να κάνεις μια καλή ταινία. Μόνο ψυχή και ταλέντο.

Oldboy (Chan-wook Park, 2003)
Μέγιστος μάστορας ο Παρκ, βιρτουόζος σκηνοθέτης. Παρά την ωμή αλλά στυλιζαρισμένη βία, την παραδέχομαι ως άριστη του είδους.

Delicatessen (Jean-Pierre Jeunet, Marc Caro, 1991)
Παλιά και αγαπημένη, πολύ ανώτερη από τα επόμενα του Jeunet (βλ Αμελί). Αν και αδύναμη σεναριακά στο δεύτερο μέρος, έχει εκπληκτική ατμόσφαιρα, ασύλληπτα ευρήματα και ιδιότυπο χιούμορ.

The Red Thin Line (Terrence Malick, 1998)
Το ίδιο έτος που η άριστη τεχνικώς πουτάνα του σινεμά -ο κος Spielberg- έκανε το πομπώδες και ανοικονόμητο Saving Private Ryan με τις γνωστές αμερικάνικες μεγαλορρημοσύνες του τύπου «σεβόμαστε και προασπίζουμε τη ζωή του κάθε ατόμου γιατί σ’αυτό εδράζεται το αμερικανικό σύστημα», ο Μάλικ δημιουργούσε μια από τις καλύτερες αντιπολεμικές ταινίες. Ο παραλογισμός και η φρίκη του πολέμου –ο τρόμος και τα δεινά είναι κοινά και για τις δύο πλευρές- σε αποστομωτική αντίθεση με την γαλήνη της φύσης. Άριστη επιλογή το Adagio του Samuel Barber. (Συμπτωματικά υπάρχει και στο Reconstruction)

Reconstruction (Christoffer Boe, 2003)
Ταινία που με αγγιξε βαθύτατα και με επηρέασε πολύ. Φοβάμαι να την ξαναδώ! Την αντιλήφθηκα ως ψυχολογική αλληγορία. Ούτως ή άλλως είναι άριστη και την προτείνω ανεπιφύλακτα.

Barton Fink (Joel Coen, 1991)
Γενικά μου αρέσουν οι Κοέν, κυρίως όταν παίζουν οι άριστοι John Turturo και Steve Buscemi. Ο Βάρτων Φινκ έχει την νοσηρή και πνιγηρή ατμόσφαιρα που λατρεύω. Ναι, ο κατεξοχήν νοσηρός είναι ο Lynch τον οποίο θεωρώ μέγιστο σκηνοθέτη, αλλά επιφυλάσσομαι να κάνω επανάληψη στις ταινίες του με τα νέα μου μάτια και μυαλά.

Monty Python’s: The Meaning of Life (1983)
Από τις πρώτες ταινίες που είδα στο σινεμά, ήμουν παιδί αμούστακο. Γι’αυτό και την προτιμώ από τον Brian, ταινία που είδα πολύ αργότερα, αν και ίσως είναι εφάμιλλη.

Ελλείψει δικού της βλογίου, φιλοξενείται εδώ και η καλή μου Σοφία, στην οποία οφείλεται εν μέρει η μύηση και η διαρκής, ενδελεχής και αδιάλειπτη ενασχόληση μου με καλές ταινίες και κινηματογραφικές τεχνικές, αλλά και η εντρύφηση στις κινηματογραφικές –κυριολεκτικά και μεταφορικά- πίπες.

Οι δέκα αγαπημένες μου (της Σοφίας) ταινίες, με σειρά χρονολογική και όχι προτίμησης.

Vampyr (Carl Dreyer, 1930)
Ποιητική και περίτεχνη σκηνοθεσία, υποβλητική σκηνογραφία, φοβερή μείξη εξπρεσιονισμού και σουρεαλισμού, σε μία ταινία πολύ μπροστά από την εποχή της. Αγέραστη.

Hirosima mon amour (Alain Resnais, 1959)
Κλασσικό αριστούργημα, ένα από τα τελειότερα δείγματα μοντέρνας γραφής στην ιστορία του κινηματογράφου.

Eraserhead (David Lynch, 1976)
Ο Lynch στην παρθενική του και κατά τη γνώμη μου καλύτερή του ταινία. Επιστημονική φαντασία ή σουρεαλιστικό όνειρο;

Mister Klein (Joseph Losey, 1976)
Συγκλονιστική σε περιεχόμενο και ύφος φιλοσοφική αλληγορία πάνω στην αναζήτηση της προσωπικής ταυτότητας.

Blade Runners (Ridley Scott, 1982)
Η επιστημονική φαντασία ερωτοτροπεί με τους τυπικούς κώδικες του νουάρ, σε μία άκρως ατμοσφαιρική ταινία με υπαρξιακό-οντολογικό προβληματισμό.

Monty Python’s: The Meaning of Life (1983)
Διαβρωτικό, ακραίο, ανατρεπτικό, αναρχικό, σουρεαλιστικό. Η καλύτερη ταινία των ΜP λίγο πριν -δυστυχώς- διαλυθούν.

The belly of an architect (Peter Greenaway, 1987)
Ο απόλυτα εικαστικός Greenaway προβληματίζεται γύρω από την καλλιτεχνική δημιουργία αλλά και γύρω από την –κυριολεκτικά και μεταφορικά- αρρώστια του καλλιτέχνη.

Crash (David Kronenberg, 1996)
Αριστοτεχνικά δομημένο (και βαθειά παρεξηγημένο), ένα παρακμιακό αριστούργημα με φροϋδικές επιρροές, πάνω στο δίπολο Έρωτας-Θάνατος, αλλά και μία ευφυέστατη αλληγορία για την αλλοτριωτική επίδραση της τεχνολογίας στον ανθρώπινο ψυχισμό –και όχι μόνο.

In the mood fot love (Wong Kar-Wai, 2000)
Υπέρ-στυλιζαρισμένη σκηνοθεσία αλλά και άκρως ρομαντική ατμόσφαιρα από τον υπέρτατο Εστέτ του είδους.

Alskade vare de som satter sig (Τραγούδια από τον δεύτερο όροφο, Roy Andersson, 2002)
Πολυεπίπεδη, αφαιρετική και ποιητική, ή, πώς το σινεμά αποδεικνύει περίτρανα ότι αποτελεί (την 7η) υψηλή τέχνη.

Πολύ θα ενδιαφερόμουν να μάθω τις κινηματογραφικές προτιμήσεις του φιλτάτου Ροδάνη, του Πανουτοπίδη, του Δείμου του πολίτη, της Αρτάνιδος.